ТРЕТИ УРОК - ΤΡΙΤΟ ΜΑΘΗΜΑ
Λεξιλόγιο
билет [μπιλέτ] - εισιτήριο
колко - [κόλκο] πόσο
струвам [στρούβαμ]- κοστίζω
трамвай [τραμβάι] - τραμ
за - για
също [σъ'στο] - επίσης, εξίσου, το ίδιο, аз също ще дойда [ντόιντα]: και εγώ επίσης θα έρθω
седмица [σέντμιτσα] - εβδομάδα
понеделник [πονεντέλνικ] - Δευτέρα
вторник [φτόρνικ] - Τρίτη
сряда [σριάντα] - Τετάρτη
четвъртък [ΤΣετβ'ъρτακ] - Πέμπτη
петък [πέτακ] - Παρασκευή
събота [σ'ъμποτα] - Σάββατο
неделя [νεντέλια] - Κυριακή
днес [] - σήμερα
вчера [φτσέρα] - χθες
завчера [ζάφτσερα] - προχθές
завчерашен [ζάφτσερασεν] - προχθεσινός
утре [ούτρε] - αύριο
друг [ντρούγκ] - άλλος
други ден [] - μεθαύριο
след [] - ύστερα από, μετά
празник [πράζνικ] - γιορτή
час [] - ώρα
колко е часът? [] - τί ώρα είναι;
точно [τόΤΣνο] - ακριβώς
упражнение [ουπραΖνένιε] - άσκηση
състезание [σъστεζάνιε] - αγώνας (αθλητικός)
да отидем [ντα οτίντεμ] - να πάμε
кино [κίνο] - κινηματογράφος
следвам [σλέντβαμ] - σπουδάζω
външен [β'ъντσεν] - εξωτερικός
търговия [ταργκοβίγια] - εμπόριο
като [κατό] - σαν
архитектура [αρχιτεκτούρα] - αρχιτεκτονική
свободен [σβομπόντεν] - ελεύθερος
зает [ζαέτ] -
също [σάστο] - επίσης
тренировка [τρενιρόφκα] - προπόνηση
жалко [ζάλκο] - κρίμα
хубав [χούμπαφ] - ωραίος
тук [] - εδώ
там [] - εκεί
жилищен/ блок [ζίλιστεν/μπλοκ] - πολυκατοικία / μπλοκ κατοικιών
нож [] - μαχαίρι
плод [] - φρούτο, καρπός
гост [] - φιλοξενούμενος, μουσαφίρης
магазин [μαγκαζίν] - κατάστημα
ябълка [γιάμπъλκα] - μήλο, μηλιά
грозде [γκρόζντε] - σταφύλι
достатъчно [ντοστάτъτσνο] - αρκετά
в къщи [] - στο σπίτι
бях на гости [μπιαχ να γκόστι] - έκανα (πήγα) επίσκεψη
искам [ίσκαμ] - θέλω
младост [μλάντοστ] - νιάτα
хол [] - σαλόνι
живея [ζιβέγια] - ζω, κατοικώ
апартамент [απαρταμέντ] - διαμέρισμα
кухня [κούχνια] - κουζίνα
телевизор [τελεβίζορ] - τηλεόραση
библиотека [μπιμπλιοτέκα] - βιβλιοθήκη
снимка [σνίμκα] - φωτογραφία
дъжд [] - βροχή
вали дъжд [βαλί ντъζντ] - βρέχει
студено е [στουντένο ε] - κάνει κρύο
времето беше хубаво [βρέμετο μπέσε χούμπαβο] - έκανε καλό καιρό
беше много топло [μπέσε μνόγκο τόπλο] - έκανε πολύ ζέστη
нов [] - νέος, καινούργιος
но [] - αλλά
Разговор
- Колко струва един билет за трамвай?
- Шест стотинки.
- А един билет за тролей?
- Също шест стотинки.
- А колко струва един вестник?
- Трй стотинки.
- Моля, един билет и един вестник.
- Дайте ми девет стотинки.
- Ето ви десет стотинки.
- Връщам Ви една стотинка. А Вйе каквб обичате?
- Два билета за тролей.
- Дайте дванайсет стотинки.
- Заповядайте.
Συνομιλία
- Πόσο κοστίζει ένα εισητήριο για το τραμ;
- Έξι στουτίνκες
- Για ένα εισητήριο για το τρόλει;
- Επίσης έξι στουντίνκες
-
) Седмицата
Една седмица има седем днй. Тй са: понеделник, вторник, сряда,
четвъртък, петък, събота и неделя.
Днес е сряда. Вчера беше втбрник. Завчера беше понеделник.
Днес е сряда. Утре е четвъртък. След четири дни е неделя. В
неделя е празник.
Разговор
- Колко е часът?
- Сега е точно три часът.
...........
11 Αυγ 2009
28 Ιουν 2009
ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΑ ΑΝΕΥ ΔΙΔΑΣΚΑΛΟΥ #2
ВТОРИ УРОК - ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΑΘΗΜΑ
Λεξιλόγιο
часовник - ρολόι
паспорт - διαβατήριο
молив - μολύβι
стол - καρέκλα
маса - τραπέζι
химикалка - στυλό διαρκείας
чанта - τσάντα
кола - αμάξι, αυτοκίνητο
огледало - καθρέπτης
лале - τουλίπα
легло - κρεβάτι
бюро - γραφείο
ето - να, ιδού
книга - βιβλίο
чаша - ποτήρι
чиния - πιάτο
круша - αχλάδι
прозорец - παράθυρο
дете, деца - παιδί, παιδιά
дърво - δέντρο, ξύλο
шише - μπουκάλι
лимон - λεμόνι
тролей - τρόλεϊ
в /във/ - σε, μέσα σε, εντός (τοπικά)| σε (χρονικά) | σε, εν, προς (κίνηση)
до - κοντά σε, δίπλα | ως, έως, μέχρι
под - κάτω από, υπό
къде - πού
ваза - βάζο
стая - δωμάτιο
а - μα, όμως, δε
приятел - φίλος
нали? - έτσι δεν είναι; έτσι; αλήθεια
шивач, шивачка - ράφτης, ράφτρα
шофьор - οδηγός
сега - τώρα
работа - δουλειά
работя - δουλεύω
малък - μικρός
господин - κύριος
госпожа - κυρία
говоря - μιλάω
малко - λίγο
откъде? - από πού
турист - τουρίστας
много - πολύ
как? - πως;
добре - καλά
благодаря - ευχαριστώ
училище - σχολείο
имам - έχω
всичко хубаво - στο καλό
ключ - κλειδί
завод [ζαβόντ] - εργοστάσιο
----------------------------
Това е часовник - Αυτό είναι ένα ρολόι
Това е паспорт - ... διαβατήριο
Това е молив - ... μολύβι
Това е стол - ... καρέκλα
Ето един мъж - Να ένας άντρας
Ето един часовник - Να ένα ρολόι
Ето един стол - Να μία καρέκλα
Ето един паспорт - Να ένα διαβατήριο
Ето една жена - Να μία γυναίκα
Ето една чанта - Να μία τσάντα
Ето една кола - Να ένα αμάξι
Ето една химикалка - Να ένα στυλό διαρκείας
Ето едно дете - Να ένα παιδί
Ето едно бюро - Να ένα γραφείο
Ето едно легло - Να ένα κρεβάτι
Ето едно лале - Να μία τουλίπα
На кого' е този часовник? - Този часовник е на Живко Ковачев.
Τίνος είναι αυτό το ρολόι; - Αυτό το ρολόι είναι του Ζίφκο Κοβάτσεφ
На кого е този паспорт? - Този паспорт е на Костас Николаидис.
Τίνος είναι αυτό το διαβατήριο; - Αυτό το διαβατήριο είναι του Κώστα Νικολαΐδη
На кого е този молив? - Този молив е на Пламен.
Τίνος είναι αυτό το μολύβι; - Αυτό το μολύβι είναι του Πλάμεν.
На кого е тази кола?- Тази кола е на Живко Ковачев.
Τίνος είναι αυτό το αμάξι - Αυτό το αμάξι είναι του Ζίφκο Κοβάτσεφ
На кого е тази химикалка? - Тази химикалка е на Надежда.
Τίνος είναι αυτό το στυλό διαρκείας; Αυτό το στυλό είναι της Ναντέζντα.
На кого е тази чанта? - Тази чанта е на Светла.
Τίνος είναι αυτή η τσάντα; - Αυτή η τσάντα είναι της Σβέτλας
На кого е това бюро? - Това бюро е на Ковачев.
Τίνος είναι αυτό το γραφείο; - Αυτό το γραφείο είναι του Κοβάτσεφ.
На кого е това легло? - Това легло е на Пламен.
Τίνος είναι αυτό το κρεβάτι; - Αυτό το κρεβάτι είναι του Πλάμεν.
На кого е това огледало? - Това огледало е на Рула.
Τίνος είναι αυτός ο καθρέπτης; - Αυτός ο καθρέπτης είναι της Ρούλας.
Къде е паспортът? - Паспортът е на масата.
Που είναι το διαβατήριο; - Το διαβατήριο είναι (πάνω) στο τραπέζι
Къде е часовникът - Часовникът е на стола.
Που είναι το ρολόι; - Το ρολόι είναι (πάνω) στην καρέκλα
Къде е моливът? - Моливът е на книгата.
Που είναι το μολύβι; - Το μολύβι είναι στο βιβλίο
Къде е книгата - Книгата е на масата.
Που είναι το βιβλίο; Το βιβλίο είναι (πάνω) στο τραπέζι
Къде е химикалката? - Химикалката е на книгата.
Που είναι το στυλό διαρκείας; - Το στυλό διαρκείας είναι στο βιβλίο
Къде е чашата? - Чашата е на прозореца.
Που είναι το φλυτζάνι; - Το φλυτζάνι είναι στο παράθυρο
Къде е детето? - Детето е на леглото.
Που είναι το παιδί; - Το παιδί είναι στο κρεβάτι
Къде е огледалото? - Огледалото е на масата.
Που είναι ο καθρέφτης; - Ο καθρέφτης είναι στο τραπέζι
Къде е момчето - Момчето е на стола.
Που είναι το αγόρι; - Το αγόρι είναι στην καρέκλα
Къде е паспортът? - Паспортът е в чантата.
Που είναι το διαβατήριο; - Το διαβατήριο (μέσα) στην τσάντα
Къде е крушата? - Крушата е в чинията.
Που είναι το αχλάδι; - Το αχλάδι είναι (μέσα) στο πιάτο
Къде е книгата? - Книгата е в чантата.
Που είναι το βιβλίο; - Το βιβλίο είναι (μέσα) στην τσάντα
Къде е момчето - Момчето е до колата.
Που είναι το αγόρι; - Το αγόρι είναι δίπλα στο αμάξι.
Къде е столът? - Столът е до масата.
Που είναι η καρέκλα; - Η καρέκλα είναι δίπλα στο τραπέζι.
Къпе е чинията? - Чинията е до чашата.
Που είναι το πιάτο; - Το πιάτο είναι δίπλα στο φλυτζάνι
Къде е химикалката? - Химикалката е до книгата.
Που είναι το στυλό διαρκείας; - Το στυλό διαρκείας είναι δίπλα στο βιβλίο.
Къде е моливът? - Моливът е под стола.
Που είναι το μολύβι; - Το μολύβι είναι κάτω από την καρέκλα.
Къде е столът? - Столът е под масата.
Που είναι η καρέκλα; - Η καρέκλα είναι κάτω από το τραπέζι.
Къде е книгата? - Книгата е под чантата.
Που είναι το βιβλίο; - Το βιβλίο είναι κάτω από την τσάντα.
Къде е химикалката? - Химикалката е под книгата.
Που είναι το στυλό διαρκείας; - Το στυλό διαρκείας είναι κάτω από το βιβλίο.
Къде е детето? - Детето е под леглото.
Που είναι το παιδί; - Το παιδί είναι κάτω από κρεβάτι.
Къде е момчето? - Момчето е под дървото.
Που είναι το αγόρι; - Το παιδί είναι κάτω από το δέντρο
Стаята на Светла
Ето една стая. Това е стаята на Светла. Ето леглото нa Светла. Tо е до прозореца. Столът е до масата. Светла е на стола. На масата има книга и химикалка. Има и една чаша, една чиния и една ваза. Във вазата има едно лале.
- А какво е това в чинйята - круша ли е, или лимон?
- Не е лимон, круша е.
- А тази жена до прозореца коя е?
- Tова е Надежда Ковачева - майката на Светла.
- Къде е Пламен?
- Той не е в София. Той е на Витоша.
- На кого е колата под дървото?
- Това е колата на Живко Ковачев - бащата на Светла.
- А той къде е?
- В колата.
Το δωμάτιο της Σβέτλα
Ιδού ένα δωμάτιο. Αυτό είναι το δωμάτιο της Σβέτλα. Να το κρεβάτι της Σβέτλα. Είναι δίπλα στο παράθυρο. Η καρέκλα είναι δίπλα στο τραπέζι. Η Σβέτλα είναι στην καρέκλα. Στο τραπέζι έχει βιβλίο και στυλό διαρκείας. Έχει και ένα ποτήρι, ένα πιάτο και ένα βάζο. Μέσα στο βάζο έχει μία τουλίπα.
- Όμως τί είναι αυτό μέσα στο πιάτο; Αχλάδι είναι ή λεμόνι;
- Δεν είναι λεμόνι, αχλάδι είναι.
- Όμως αυτή η γυναίκα δίπλα στο παράθυρο, ποιά είναι;
- Αυτή είναι η Ναντέζντα Κοβάτσεβα - η μητέρα της Σβέτλας
- Που είναι ο Πλάμεν;
- (Αυτός) δεν είναι στη Σόφια. Είναι στη Βίτοσα
- Τίνος είναι το αυτοκίνητο κάτω από το δέντρο
- Αυτό είναι το αυτοκίνητο του Ζίφκο Κοβάτσεφ - του πατέρα της Σβέτλα
- Όμως αυτός πού είναι;
- Στο αυτοκίνητο.
Аз съм българин
Ти си българка
Той е грък
Тя е гъркиня
То е българин /българче/
Ние сме от България
Вие сте от Гърция
Те са от София
Това е Марин Петров - приятелят на Живко Ковачев
Αυτός είναι ο Μαρίν Πετρόφ - ο φίλος του Ζίφκο Κοβάτσεφ
Това е Росица Петрова - жената на Марин Петров
Αυτή είναι η Ροσίτσα Πέτροβα - γυναίκα του Μαρίν Πετρόφ
Това е Мишо - детето на Марин Петров
Αυτός είναι ο Μίσο - το παιδί του Μαρίν Πετρόφ
Разговор
- Вие сте Росица Петрова, нали?
- Да, аз съм Росица Петрова.
- Вие сте шивачка, нали?
- Да, аз съм шивачка.
- Вие сте жена на Марин Петров, нали?
- Да, аз съм жена на Марин Петров
- Той е шофьор, нали?
- Да, той е шофьор
- Къде е той сега?
- На работа е.
Συνομιλία
- Είστε η Ροσίτσα Πέτροβα, έτσι δεν είναι;
- Ναι, είμαι η Ροσίτσα Πέτροβα.
- Είστε ράφτρα, έτσι δεν είναι;
- Ναι, είμαι ράφτρα.
- Είστε η γυναίκα του Μαρίν Πετρόφ, έτσι δεν είναι;
- Ναι, είμαι γυναίκα του Μαρίν Πετρόφ.
- Είναι οδηγός, έτσι δεν είναι;
- Ναι, είναι οδηγός.
- Πού είναι τώρα;
- Στη δουλειά είναι.
Разговор
- Как се казваш, малкият?
- Казвам се Мишо.
- Ти от София ли си? ,
- Не, не съм от София. Аз съм от Варна.
- Ти си син на Марин Петров, нали?
- Да, аз съм син на Марин Петров и на Росица Петрова.
- Те от София ли са?
- Не са. И те са от Варна.
- Къде са те сега?
- На работа.
Ти не си ли от София? - Не, не съм от София.
Той не е лн от София? - Не е.
Тя не е лн от София? - От Атина е.
Вие не сте ли от София? - От София сме. Те не са ли от Солун? - Не са.
Συνομιλία
- Πως σε λένε, αγοράκι
- Με λένε Μίσο
- Από τη Σόφια είσαι;
- 'Οχι, δεν είμαι από τη Σόφια. Είμαι από τη Βάρνα.
- Είσαι γιος του Μαρίν Πετρόφ, έτσι δεν είναι;
- Ναι, είμαι γιος του Μαρίν Πετρόφ και της Ροσίτσα Πέτροβα
- Από τη Σόφια είναι (αυτοί);
- Δεν είναι. Και αυτοί είναι από τη Βάρνα
- Που είναι αυτοί τώρα;
- Στη δουλειά
Разговор
А
- Как се казвате, господине?
- Аз се казвам Костас Николаидис
- Вие не сте ли ългарин.
- Не, грък съм.
- Говорите ли български?
- Говоря малко български.
- И госпожата ли не е българка?
- И тя е гъркиня. Ние сме мъж и жена.
- Как се казва тя?
- Елени Николаиду.
- Откъде сте?
- От Атина.
- Какъв сте по професия?
- Търговец съм?
- А тя каква е?
- Учителка. Ние сме туристи в България.
- Приятно прекарване в България!
- Благодаря.
- Πως λέγεσται, κύριε
- Λέγομαι Κώστας Νικολαϊδης
- Δεν είστε Βούλγαρος;
- Όχι, Έλληνας είμαι.
- Μιλάτε βουλγαρικά;
- Μιλάω λίγα βουλγάρικα.
- Και η κυρία δεν είναι Βουλγάρα;
- Και αυτή είναι Ελληνίδα. Είμαστε ανδρόγυνο.
- Πως λέγεται;
- Ελένη Νικολαΐδου
- Από που είστε;
- Από την Αθήνα.
- Τί είστε στο επάγγελμα (τί επαγγέλεστε);
- Είμαι έμπορος
- Όμως αυτή τί είναι;
- Δασκάλα. Είμαστε τουρίστες στη Βουλγαρία
- Καλά να περάσετε (καλή διαμονή) στη Βουλγαρία!
- Ευχαριστούμε.
Б
- Добър ден. Как сте, господин Николаидис?
- Благодаря, добре съм. А Вие как сте?
- И аз съм добре. Как е госпожа Николаиду?
- Добре е.
- Καλημέρα. Πως είστε, κύριε Νικολαΐδη;
- Ευχαριστώ, καλά είμαι. Εσείς όμως πως είστε;
- Και εγώ είμαι καλά. Πως είναι η κυρία Νικολαΐδου;
- Καλά είναι
В
- Здравей, Живко!
- Здравей! Как си?
- Благодаря, добре съм. Как е Надя?
- добре е. Работи.
- Къде работи сега?
- В училище "Иван Вазов".
- А децата как са?
- Учат. Светла е ученичка, а Пламен студент. Вие как сте?
- Добре сме.
- Много поздрави на Катя.
- Благодаря. Довиждане.
- Довиждане. Всичко хубаво!
- Γεια σου Ζίφκο!
- Γεια! Πως είσαι;
- Ευχαριστώ, καλά είμαι. Πως είναι η Νάντια;
- Καλά είναι. Δουλεύει.
- Που δουλεύει τώρα;
- Στο σχολείο "Ιβάν Μπάζοφ"
- Τα παιδιά όμως πως είναι;
- Μελετάνε. Η Σβέτλα είναι μαθήτρια, ενώ ο Πλάμεν φοιτητής. Εσείς πως είστε;
- Καλά είμαστε.
- Πολλά χαιρετίσματα στην Κάτια.
- Ευχαριστώ. Αντίο.
- Αντίο. Στο καλό.
---------------------------
Γραμματική
1. Τα γένη των ούσιαστικών στη Βoυλγαρική γλώσσα είναι τρία: αρσενικό, θηλυκό και ουδέτερο.
α'. Τα αρσενικά τελειώνουν, κατά κανόνα στον ενικό αριθμό σε σύμφωνο: мъж, инженер, завод, (εργοστάσιο), стол, трамвай, славей (αηδόνι).
Εξαιρούνται μόνο μερικά ουσιαστικά αρσενικού γένους, που δηλώνουν πρόσωπα και τελειώνουν σέ - a, - ο, - e: баща, дядо (παππούς), чичо (θείος), аташе (άκόλouθoς), Жйвко, Мишо.
Συνήθως τα κύρια ονόματα αντρών τελειώνουν σε σύμφωνο: Марин Петров, Пламен Ковачев.
β'. Τα θηλυκά τελειώνουν σε - a, - я: жена, ученичка, маса, стая, чиния.
Υπάρχουν όμως και λίγα θηλυκά που τελειώνουν σε σύμφωνο: : захар (ζάχαρη), есен (φθινόπωρο), пролет (άνοιξη), радост (χαρά).
Τα κύρια ονόματα γυναικών τελειώνουν κατά κανόνα σε - а, - я: Надежда Ковачева, Светла, Катя Иванова, Мария.
γ'. Τα ουδέτερα τελειώνουν σέ - ο, - e: дърво, легло, дете, момче, момиче, здание (κτίριο).
Οί Βούλγαροι διακρίνουν το γένος των οyσιαστικών, βάζoντας μπρoστά τους τα αριθμητικά: един (ένας) για το αρσενικό γένος, една (μία) για το θηλυκό και едно (ένα) για το ουδέτερο:
един лекар, един завод, един дядо, една лекарка, една стая, една есен, едно лале.
2. Η δεικτική αντωνυμία παίρνει το γένος και τον αριθμό του ουσιαστικού, με το οποίο συνδέεται. Το ουσιαστικό ύστερα από τη δεικτική αντωνυμία δεν παίρνει άρθρο:
този господин, тази госпожа, това момиче.
Ο ενικός αριθμός της δεικτικής αντωνυμίας στο ουδέτερο γένος това (αυτό ) χρησιμοποιείται όταν δείχνουμε, ανεξάρτητα από το γένος του κατηγορούμενου:
Това е завод - Αυτό είναι εργαστάσιο.
Това е кола - Αυτό είναι αυτοκίνητο,
Това е училище - Αυτό είναι σχολείο.
Това е Светла Ковачева - Αυτή είναι ή Σβέτλα Κοβάτσεβα.
Това са Светла и Мария - Αυτές είναι η Σβέτλα και η Μαρία.
Με την πρόθεση του -ка στο αντίστοιχο όνομα αρσενικού γένους σχηματίζονται τα ουσιαστικά θηλυκού γένους προσώπων:
учител - учителка, ученик - ученичка, лекар - лекарка, работник - работничка (εργάτης - εργάτρια)
3. Η προσωπική αντωνυμία στην ονομαστική έχει ξεχωριστούς τύπους για τα τρία πρόσωπα καί τους δύο αριθμούς. Το τρίτο πρόσωπο ενικού αριθμού έχει ξεχωριστούς τύπους και για τα τρία γένη, ενώ το τρίτο πρόσωπο του πληθυντικού αριθμού έχει ένα τύπο και για τα τρία γένη:
Η αντωνυμία δευτέρου προσώπου πληθυντικού αριθμού χρησιμοποιείται για έκφραση ευγενείας. Τότε και το ρήμα είναι στον πληθυντικό αριθμό:
Вие грък ли сте? / αντί ти грък ли си?/
4. Το βoηθητικό ρήμα съм στη βoυλγαρική γλώσσα κλίνεται στον ενεστώτα ως εξής:
Όπως φαίνεται από τον πίνακα ο αρνητικός τύπος σχηματίζεται με το μόριο не, που προηγείται του ρήματος :Не cъм Българин. (Δεν είμαι Βούλγαρος)
Οι τύποι του βoηθητικού ρήματος cъм στον ενεστώτα είναι άτονοι και γι' αυτό δεν μπορούν να μπαίνουν στην αρχή της πρότασης, ούτε πάλι να χρησιμοποιούνται αυτοτελώς.
Στην ερώτηση π.χ. Българин ли си? (Βούλγαρος είσαι;) η απάντηση δεν μπορεί να δοθεί μόνο με το cъм (είμαι). Η απάντηση θα είναι Българин съм. (Είμαι Βούλγαρος).
Στη βoυλγαρική γλώσσα δεν μπορούμε να πούμε: си свободен (είσαι ελεύθερος). Σε περίπτωση που μπροστά από το βοηθητικό ρήμα δεν υπάρχει άλλη λέξη μπορεί να ειπωθεί μόνο: свободен си
Μόνο ύστερα από το αρνητικό μόριο не οι τύποι του βoηθητικού ρήματος cъм τονίζονται: Тя учйтелка ли е? - Не e.
Ο ερωτηματικός τύπος σχηματίζεται με τα μόριο ли που προηγείται του βoηθητικού ρήματος : Инженер ли е? От София ли сте?
Ο ερωτηματικός αρνητικός τύπος σχηματίζεται με τα μόρια не και ли. Το не τίθεται µπρoστά από το ρήµα και το ли πίσω από το ρήμα: Не си ли зает. Тои не е ли от Пловдив?
5. Το τρίτο πρόσωπο ενικού αριθμού του ρήματος имам (έχω — нямам δεν έχω) μπορεί να χρησιμοποιηθεί και απρόσωπα:
Β тази стая йма маса и стол. В тази чаша йма вода. Тук няма огледало.
6. Το άρθρο των ουσιαστικών - ενικός αριθμός.
Στη βουλγαρική γλώσσα τα ουσιαστικά έχουν μόνο ένα άρθρο - το οριστικό. Το γράφουμε ύστερα από τη λέξη και ενωμένο μ' αυτή. Τα περισσότερα ουσιαστικά αρσενικού γένους παίρνουν το άρθρο -ът, όταν είναι υποκείμενο της πρότασης, και το άρθρο -а, όταν είναι άλλος όρος της πρότασης:
Шофьорът е до колата. Пламен е до шофьора.
мъж - мъжът - мъжа молив - моливът - молива
стол - столът - стола ученйк - ученйкът - ученйка
Ένας μικρός αριθμός ουσιαστικών αρσενικού γένους, παίρνουν το άρθρο - ят, - я. Πρόκειται για ουσιαστικά που τελειώνουν σε - тел και - ар (για πρόσωπα) και ορισμένα άλλα όπως: ден, кон, огън, път, зет.
λ.χ. :
ден — денят — денй
кон — конят — коня
трамвай — трамваят — трамвая
лекар — лекарят — лекаря
приятел — приятелят — приятеля
Трамваят е там. Ето трамвая на улицата.
Τα θηλυκά παίρνουν άρθρο -та.
Книгата е на масата. Химикалката е в чантата.
книга - книгата, ученичка - ученичката, стая - стаята, пролет - пролетта
Τά ουδέτερα παίρνουν τό άρθρο -то,
дете - детето, бюро - бюрото, лале - лалето, легло - леглото.
Детето е на леглото. Бюрото е до леглото.
Όταν ρωτάμε σε ποιον ανήκει κάτι, χρησιμοποιούμε την ερωτηματική αντωνυμία на кого (τίνος) ή την ερωτηματική κτητική αντωνυμία чий, чия, чие, чии:
- На кого е книгата? Чия е книгата?
- Τίνος είναι το βιβλίο;
- Колата е на Ковачеви। - На кого е колата?
- Το αυτοκίνητο είναι των Κοβάτσεφ - Τίνος είναι το αυτοκίνητο;
Το а (δέ, όμως, αλλά) είναι αντιθετικός σύνδεσμος:
Пламен е студент, а Светла е ученичка. Ο Πλάμεν είναι φοιτητής και η Σβέλτα είναι μαθήτρια.
Леглото е до прозореца, а столът е до масата.
...
Λεξιλόγιο
часовник - ρολόι
паспорт - διαβατήριο
молив - μολύβι
стол - καρέκλα
маса - τραπέζι
химикалка - στυλό διαρκείας
чанта - τσάντα
кола - αμάξι, αυτοκίνητο
огледало - καθρέπτης
лале - τουλίπα
легло - κρεβάτι
бюро - γραφείο
ето - να, ιδού
книга - βιβλίο
чаша - ποτήρι
чиния - πιάτο
круша - αχλάδι
прозорец - παράθυρο
дете, деца - παιδί, παιδιά
дърво - δέντρο, ξύλο
шише - μπουκάλι
лимон - λεμόνι
тролей - τρόλεϊ
в /във/ - σε, μέσα σε, εντός (τοπικά)| σε (χρονικά) | σε, εν, προς (κίνηση)
до - κοντά σε, δίπλα | ως, έως, μέχρι
под - κάτω από, υπό
къде - πού
ваза - βάζο
стая - δωμάτιο
а - μα, όμως, δε
приятел - φίλος
нали? - έτσι δεν είναι; έτσι; αλήθεια
шивач, шивачка - ράφτης, ράφτρα
шофьор - οδηγός
сега - τώρα
работа - δουλειά
работя - δουλεύω
малък - μικρός
господин - κύριος
госпожа - κυρία
говоря - μιλάω
малко - λίγο
откъде? - από πού
турист - τουρίστας
много - πολύ
как? - πως;
добре - καλά
благодаря - ευχαριστώ
училище - σχολείο
имам - έχω
всичко хубаво - στο καλό
ключ - κλειδί
завод [ζαβόντ] - εργοστάσιο
----------------------------
Това е часовник - Αυτό είναι ένα ρολόι
Това е паспорт - ... διαβατήριο
Това е молив - ... μολύβι
Това е стол - ... καρέκλα
Ето един мъж - Να ένας άντρας
Ето един часовник - Να ένα ρολόι
Ето един стол - Να μία καρέκλα
Ето един паспорт - Να ένα διαβατήριο
Ето една жена - Να μία γυναίκα
Ето една чанта - Να μία τσάντα
Ето една кола - Να ένα αμάξι
Ето една химикалка - Να ένα στυλό διαρκείας
Ето едно дете - Να ένα παιδί
Ето едно бюро - Να ένα γραφείο
Ето едно легло - Να ένα κρεβάτι
Ето едно лале - Να μία τουλίπα
На кого' е този часовник? - Този часовник е на Живко Ковачев.
Τίνος είναι αυτό το ρολόι; - Αυτό το ρολόι είναι του Ζίφκο Κοβάτσεφ
На кого е този паспорт? - Този паспорт е на Костас Николаидис.
Τίνος είναι αυτό το διαβατήριο; - Αυτό το διαβατήριο είναι του Κώστα Νικολαΐδη
На кого е този молив? - Този молив е на Пламен.
Τίνος είναι αυτό το μολύβι; - Αυτό το μολύβι είναι του Πλάμεν.
На кого е тази кола?- Тази кола е на Живко Ковачев.
Τίνος είναι αυτό το αμάξι - Αυτό το αμάξι είναι του Ζίφκο Κοβάτσεφ
На кого е тази химикалка? - Тази химикалка е на Надежда.
Τίνος είναι αυτό το στυλό διαρκείας; Αυτό το στυλό είναι της Ναντέζντα.
На кого е тази чанта? - Тази чанта е на Светла.
Τίνος είναι αυτή η τσάντα; - Αυτή η τσάντα είναι της Σβέτλας
На кого е това бюро? - Това бюро е на Ковачев.
Τίνος είναι αυτό το γραφείο; - Αυτό το γραφείο είναι του Κοβάτσεφ.
На кого е това легло? - Това легло е на Пламен.
Τίνος είναι αυτό το κρεβάτι; - Αυτό το κρεβάτι είναι του Πλάμεν.
На кого е това огледало? - Това огледало е на Рула.
Τίνος είναι αυτός ο καθρέπτης; - Αυτός ο καθρέπτης είναι της Ρούλας.
Къде е паспортът? - Паспортът е на масата.
Που είναι το διαβατήριο; - Το διαβατήριο είναι (πάνω) στο τραπέζι
Къде е часовникът - Часовникът е на стола.
Που είναι το ρολόι; - Το ρολόι είναι (πάνω) στην καρέκλα
Къде е моливът? - Моливът е на книгата.
Που είναι το μολύβι; - Το μολύβι είναι στο βιβλίο
Къде е книгата - Книгата е на масата.
Που είναι το βιβλίο; Το βιβλίο είναι (πάνω) στο τραπέζι
Къде е химикалката? - Химикалката е на книгата.
Που είναι το στυλό διαρκείας; - Το στυλό διαρκείας είναι στο βιβλίο
Къде е чашата? - Чашата е на прозореца.
Που είναι το φλυτζάνι; - Το φλυτζάνι είναι στο παράθυρο
Къде е детето? - Детето е на леглото.
Που είναι το παιδί; - Το παιδί είναι στο κρεβάτι
Къде е огледалото? - Огледалото е на масата.
Που είναι ο καθρέφτης; - Ο καθρέφτης είναι στο τραπέζι
Къде е момчето - Момчето е на стола.
Που είναι το αγόρι; - Το αγόρι είναι στην καρέκλα
Къде е паспортът? - Паспортът е в чантата.
Που είναι το διαβατήριο; - Το διαβατήριο (μέσα) στην τσάντα
Къде е крушата? - Крушата е в чинията.
Που είναι το αχλάδι; - Το αχλάδι είναι (μέσα) στο πιάτο
Къде е книгата? - Книгата е в чантата.
Που είναι το βιβλίο; - Το βιβλίο είναι (μέσα) στην τσάντα
Къде е момчето - Момчето е до колата.
Που είναι το αγόρι; - Το αγόρι είναι δίπλα στο αμάξι.
Къде е столът? - Столът е до масата.
Που είναι η καρέκλα; - Η καρέκλα είναι δίπλα στο τραπέζι.
Къпе е чинията? - Чинията е до чашата.
Που είναι το πιάτο; - Το πιάτο είναι δίπλα στο φλυτζάνι
Къде е химикалката? - Химикалката е до книгата.
Που είναι το στυλό διαρκείας; - Το στυλό διαρκείας είναι δίπλα στο βιβλίο.
Къде е моливът? - Моливът е под стола.
Που είναι το μολύβι; - Το μολύβι είναι κάτω από την καρέκλα.
Къде е столът? - Столът е под масата.
Που είναι η καρέκλα; - Η καρέκλα είναι κάτω από το τραπέζι.
Къде е книгата? - Книгата е под чантата.
Που είναι το βιβλίο; - Το βιβλίο είναι κάτω από την τσάντα.
Къде е химикалката? - Химикалката е под книгата.
Που είναι το στυλό διαρκείας; - Το στυλό διαρκείας είναι κάτω από το βιβλίο.
Къде е детето? - Детето е под леглото.
Που είναι το παιδί; - Το παιδί είναι κάτω από κρεβάτι.
Къде е момчето? - Момчето е под дървото.
Που είναι το αγόρι; - Το παιδί είναι κάτω από το δέντρο
Стаята на Светла
Ето една стая. Това е стаята на Светла. Ето леглото нa Светла. Tо е до прозореца. Столът е до масата. Светла е на стола. На масата има книга и химикалка. Има и една чаша, една чиния и една ваза. Във вазата има едно лале.
- А какво е това в чинйята - круша ли е, или лимон?
- Не е лимон, круша е.
- А тази жена до прозореца коя е?
- Tова е Надежда Ковачева - майката на Светла.
- Къде е Пламен?
- Той не е в София. Той е на Витоша.
- На кого е колата под дървото?
- Това е колата на Живко Ковачев - бащата на Светла.
- А той къде е?
- В колата.
Το δωμάτιο της Σβέτλα
Ιδού ένα δωμάτιο. Αυτό είναι το δωμάτιο της Σβέτλα. Να το κρεβάτι της Σβέτλα. Είναι δίπλα στο παράθυρο. Η καρέκλα είναι δίπλα στο τραπέζι. Η Σβέτλα είναι στην καρέκλα. Στο τραπέζι έχει βιβλίο και στυλό διαρκείας. Έχει και ένα ποτήρι, ένα πιάτο και ένα βάζο. Μέσα στο βάζο έχει μία τουλίπα.
- Όμως τί είναι αυτό μέσα στο πιάτο; Αχλάδι είναι ή λεμόνι;
- Δεν είναι λεμόνι, αχλάδι είναι.
- Όμως αυτή η γυναίκα δίπλα στο παράθυρο, ποιά είναι;
- Αυτή είναι η Ναντέζντα Κοβάτσεβα - η μητέρα της Σβέτλας
- Που είναι ο Πλάμεν;
- (Αυτός) δεν είναι στη Σόφια. Είναι στη Βίτοσα
- Τίνος είναι το αυτοκίνητο κάτω από το δέντρο
- Αυτό είναι το αυτοκίνητο του Ζίφκο Κοβάτσεφ - του πατέρα της Σβέτλα
- Όμως αυτός πού είναι;
- Στο αυτοκίνητο.
Аз съм българин
Ти си българка
Той е грък
Тя е гъркиня
То е българин /българче/
Ние сме от България
Вие сте от Гърция
Те са от София
Това е Марин Петров - приятелят на Живко Ковачев
Αυτός είναι ο Μαρίν Πετρόφ - ο φίλος του Ζίφκο Κοβάτσεφ
Това е Росица Петрова - жената на Марин Петров
Αυτή είναι η Ροσίτσα Πέτροβα - γυναίκα του Μαρίν Πετρόφ
Това е Мишо - детето на Марин Петров
Αυτός είναι ο Μίσο - το παιδί του Μαρίν Πετρόφ
Разговор
- Вие сте Росица Петрова, нали?
- Да, аз съм Росица Петрова.
- Вие сте шивачка, нали?
- Да, аз съм шивачка.
- Вие сте жена на Марин Петров, нали?
- Да, аз съм жена на Марин Петров
- Той е шофьор, нали?
- Да, той е шофьор
- Къде е той сега?
- На работа е.
Συνομιλία
- Είστε η Ροσίτσα Πέτροβα, έτσι δεν είναι;
- Ναι, είμαι η Ροσίτσα Πέτροβα.
- Είστε ράφτρα, έτσι δεν είναι;
- Ναι, είμαι ράφτρα.
- Είστε η γυναίκα του Μαρίν Πετρόφ, έτσι δεν είναι;
- Ναι, είμαι γυναίκα του Μαρίν Πετρόφ.
- Είναι οδηγός, έτσι δεν είναι;
- Ναι, είναι οδηγός.
- Πού είναι τώρα;
- Στη δουλειά είναι.
Разговор
- Как се казваш, малкият?
- Казвам се Мишо.
- Ти от София ли си? ,
- Не, не съм от София. Аз съм от Варна.
- Ти си син на Марин Петров, нали?
- Да, аз съм син на Марин Петров и на Росица Петрова.
- Те от София ли са?
- Не са. И те са от Варна.
- Къде са те сега?
- На работа.
Ти не си ли от София? - Не, не съм от София.
Той не е лн от София? - Не е.
Тя не е лн от София? - От Атина е.
Вие не сте ли от София? - От София сме. Те не са ли от Солун? - Не са.
Συνομιλία
- Πως σε λένε, αγοράκι
- Με λένε Μίσο
- Από τη Σόφια είσαι;
- 'Οχι, δεν είμαι από τη Σόφια. Είμαι από τη Βάρνα.
- Είσαι γιος του Μαρίν Πετρόφ, έτσι δεν είναι;
- Ναι, είμαι γιος του Μαρίν Πετρόφ και της Ροσίτσα Πέτροβα
- Από τη Σόφια είναι (αυτοί);
- Δεν είναι. Και αυτοί είναι από τη Βάρνα
- Που είναι αυτοί τώρα;
- Στη δουλειά
Разговор
А
- Как се казвате, господине?
- Аз се казвам Костас Николаидис
- Вие не сте ли ългарин.
- Не, грък съм.
- Говорите ли български?
- Говоря малко български.
- И госпожата ли не е българка?
- И тя е гъркиня. Ние сме мъж и жена.
- Как се казва тя?
- Елени Николаиду.
- Откъде сте?
- От Атина.
- Какъв сте по професия?
- Търговец съм?
- А тя каква е?
- Учителка. Ние сме туристи в България.
- Приятно прекарване в България!
- Благодаря.
- Πως λέγεσται, κύριε
- Λέγομαι Κώστας Νικολαϊδης
- Δεν είστε Βούλγαρος;
- Όχι, Έλληνας είμαι.
- Μιλάτε βουλγαρικά;
- Μιλάω λίγα βουλγάρικα.
- Και η κυρία δεν είναι Βουλγάρα;
- Και αυτή είναι Ελληνίδα. Είμαστε ανδρόγυνο.
- Πως λέγεται;
- Ελένη Νικολαΐδου
- Από που είστε;
- Από την Αθήνα.
- Τί είστε στο επάγγελμα (τί επαγγέλεστε);
- Είμαι έμπορος
- Όμως αυτή τί είναι;
- Δασκάλα. Είμαστε τουρίστες στη Βουλγαρία
- Καλά να περάσετε (καλή διαμονή) στη Βουλγαρία!
- Ευχαριστούμε.
Б
- Добър ден. Как сте, господин Николаидис?
- Благодаря, добре съм. А Вие как сте?
- И аз съм добре. Как е госпожа Николаиду?
- Добре е.
- Καλημέρα. Πως είστε, κύριε Νικολαΐδη;
- Ευχαριστώ, καλά είμαι. Εσείς όμως πως είστε;
- Και εγώ είμαι καλά. Πως είναι η κυρία Νικολαΐδου;
- Καλά είναι
В
- Здравей, Живко!
- Здравей! Как си?
- Благодаря, добре съм. Как е Надя?
- добре е. Работи.
- Къде работи сега?
- В училище "Иван Вазов".
- А децата как са?
- Учат. Светла е ученичка, а Пламен студент. Вие как сте?
- Добре сме.
- Много поздрави на Катя.
- Благодаря. Довиждане.
- Довиждане. Всичко хубаво!
- Γεια σου Ζίφκο!
- Γεια! Πως είσαι;
- Ευχαριστώ, καλά είμαι. Πως είναι η Νάντια;
- Καλά είναι. Δουλεύει.
- Που δουλεύει τώρα;
- Στο σχολείο "Ιβάν Μπάζοφ"
- Τα παιδιά όμως πως είναι;
- Μελετάνε. Η Σβέτλα είναι μαθήτρια, ενώ ο Πλάμεν φοιτητής. Εσείς πως είστε;
- Καλά είμαστε.
- Πολλά χαιρετίσματα στην Κάτια.
- Ευχαριστώ. Αντίο.
- Αντίο. Στο καλό.
---------------------------
Γραμματική
1. Τα γένη των ούσιαστικών στη Βoυλγαρική γλώσσα είναι τρία: αρσενικό, θηλυκό και ουδέτερο.
α'. Τα αρσενικά τελειώνουν, κατά κανόνα στον ενικό αριθμό σε σύμφωνο: мъж, инженер, завод, (εργοστάσιο), стол, трамвай, славей (αηδόνι).
Εξαιρούνται μόνο μερικά ουσιαστικά αρσενικού γένους, που δηλώνουν πρόσωπα και τελειώνουν σέ - a, - ο, - e: баща, дядо (παππούς), чичо (θείος), аташе (άκόλouθoς), Жйвко, Мишо.
Συνήθως τα κύρια ονόματα αντρών τελειώνουν σε σύμφωνο: Марин Петров, Пламен Ковачев.
β'. Τα θηλυκά τελειώνουν σε - a, - я: жена, ученичка, маса, стая, чиния.
Υπάρχουν όμως και λίγα θηλυκά που τελειώνουν σε σύμφωνο: : захар (ζάχαρη), есен (φθινόπωρο), пролет (άνοιξη), радост (χαρά).
Τα κύρια ονόματα γυναικών τελειώνουν κατά κανόνα σε - а, - я: Надежда Ковачева, Светла, Катя Иванова, Мария.
γ'. Τα ουδέτερα τελειώνουν σέ - ο, - e: дърво, легло, дете, момче, момиче, здание (κτίριο).
Οί Βούλγαροι διακρίνουν το γένος των οyσιαστικών, βάζoντας μπρoστά τους τα αριθμητικά: един (ένας) για το αρσενικό γένος, една (μία) για το θηλυκό και едно (ένα) για το ουδέτερο:
един лекар, един завод, един дядо, една лекарка, една стая, една есен, едно лале.
2. Η δεικτική αντωνυμία παίρνει το γένος και τον αριθμό του ουσιαστικού, με το οποίο συνδέεται. Το ουσιαστικό ύστερα από τη δεικτική αντωνυμία δεν παίρνει άρθρο:
този господин, тази госпожа, това момиче.
Ο ενικός αριθμός της δεικτικής αντωνυμίας στο ουδέτερο γένος това (αυτό ) χρησιμοποιείται όταν δείχνουμε, ανεξάρτητα από το γένος του κατηγορούμενου:
Това е завод - Αυτό είναι εργαστάσιο.
Това е кола - Αυτό είναι αυτοκίνητο,
Това е училище - Αυτό είναι σχολείο.
Това е Светла Ковачева - Αυτή είναι ή Σβέτλα Κοβάτσεβα.
Това са Светла и Мария - Αυτές είναι η Σβέτλα και η Μαρία.
Με την πρόθεση του -ка στο αντίστοιχο όνομα αρσενικού γένους σχηματίζονται τα ουσιαστικά θηλυκού γένους προσώπων:
учител - учителка, ученик - ученичка, лекар - лекарка, работник - работничка (εργάτης - εργάτρια)
3. Η προσωπική αντωνυμία στην ονομαστική έχει ξεχωριστούς τύπους για τα τρία πρόσωπα καί τους δύο αριθμούς. Το τρίτο πρόσωπο ενικού αριθμού έχει ξεχωριστούς τύπους και για τα τρία γένη, ενώ το τρίτο πρόσωπο του πληθυντικού αριθμού έχει ένα τύπο και για τα τρία γένη:
| Πρόσωπο | Ενικός Αριθμός | Πληθυντικός Αριθμός |
| 1ο | аз | ние |
| 2ο | ти | вие |
| 3ο | той | те |
|
| тя |
|
|
| то |
|
Η αντωνυμία δευτέρου προσώπου πληθυντικού αριθμού χρησιμοποιείται για έκφραση ευγενείας. Τότε και το ρήμα είναι στον πληθυντικό αριθμό:
Вие грък ли сте? / αντί ти грък ли си?/
4. Το βoηθητικό ρήμα съм στη βoυλγαρική γλώσσα κλίνεται στον ενεστώτα ως εξής:
| Θετικός τύπος | Αρνητικός τύπος |
| аз съм | аз не съм |
| ти си | ти не си |
| той е | той не е |
| тя е | тя не е |
| то е | то не е |
| ние сме | ние не сме |
| вие сте | вие не сте |
| те са | те не са |
| Ερωτηματικός τύπος | Ερωτηματικός-αρνητικός τύπος |
| аз /българин/ ли съм? | аз не съм ли? |
| ти /българин/ ли си? | ти не си ли? |
| той /българин/ ли е? | той не е ли? |
| тя /българка/ ли е? | тя не е ли? |
| то /българче/ ли е? | то не е ли? |
| ние /българи/ ли сме? | ние не сме ли? |
| вие /българи/ ли сте? | вие не cте ли? |
| те /българи/ ли са? | те не са ли? |
Όπως φαίνεται από τον πίνακα ο αρνητικός τύπος σχηματίζεται με το μόριο не, που προηγείται του ρήματος :Не cъм Българин. (Δεν είμαι Βούλγαρος)
Οι τύποι του βoηθητικού ρήματος cъм στον ενεστώτα είναι άτονοι και γι' αυτό δεν μπορούν να μπαίνουν στην αρχή της πρότασης, ούτε πάλι να χρησιμοποιούνται αυτοτελώς.
Στην ερώτηση π.χ. Българин ли си? (Βούλγαρος είσαι;) η απάντηση δεν μπορεί να δοθεί μόνο με το cъм (είμαι). Η απάντηση θα είναι Българин съм. (Είμαι Βούλγαρος).
Στη βoυλγαρική γλώσσα δεν μπορούμε να πούμε: си свободен (είσαι ελεύθερος). Σε περίπτωση που μπροστά από το βοηθητικό ρήμα δεν υπάρχει άλλη λέξη μπορεί να ειπωθεί μόνο: свободен си
Μόνο ύστερα από το αρνητικό μόριο не οι τύποι του βoηθητικού ρήματος cъм τονίζονται: Тя учйтелка ли е? - Не e.
Ο ερωτηματικός τύπος σχηματίζεται με τα μόριο ли που προηγείται του βoηθητικού ρήματος : Инженер ли е? От София ли сте?
Ο ερωτηματικός αρνητικός τύπος σχηματίζεται με τα μόρια не και ли. Το не τίθεται µπρoστά από το ρήµα και το ли πίσω από το ρήμα: Не си ли зает. Тои не е ли от Пловдив?
5. Το τρίτο πρόσωπο ενικού αριθμού του ρήματος имам (έχω — нямам δεν έχω) μπορεί να χρησιμοποιηθεί και απρόσωπα:
Β тази стая йма маса и стол. В тази чаша йма вода. Тук няма огледало.
6. Το άρθρο των ουσιαστικών - ενικός αριθμός.
Στη βουλγαρική γλώσσα τα ουσιαστικά έχουν μόνο ένα άρθρο - το οριστικό. Το γράφουμε ύστερα από τη λέξη και ενωμένο μ' αυτή. Τα περισσότερα ουσιαστικά αρσενικού γένους παίρνουν το άρθρο -ът, όταν είναι υποκείμενο της πρότασης, και το άρθρο -а, όταν είναι άλλος όρος της πρότασης:
Шофьорът е до колата. Пламен е до шофьора.
мъж - мъжът - мъжа молив - моливът - молива
стол - столът - стола ученйк - ученйкът - ученйка
Ένας μικρός αριθμός ουσιαστικών αρσενικού γένους, παίρνουν το άρθρο - ят, - я. Πρόκειται για ουσιαστικά που τελειώνουν σε - тел και - ар (για πρόσωπα) και ορισμένα άλλα όπως: ден, кон, огън, път, зет.
λ.χ. :
ден — денят — денй
кон — конят — коня
трамвай — трамваят — трамвая
лекар — лекарят — лекаря
приятел — приятелят — приятеля
Трамваят е там. Ето трамвая на улицата.
Τα θηλυκά παίρνουν άρθρο -та.
Книгата е на масата. Химикалката е в чантата.
книга - книгата, ученичка - ученичката, стая - стаята, пролет - пролетта
Τά ουδέτερα παίρνουν τό άρθρο -то,
дете - детето, бюро - бюрото, лале - лалето, легло - леглото.
Детето е на леглото. Бюрото е до леглото.
Όταν ρωτάμε σε ποιον ανήκει κάτι, χρησιμοποιούμε την ερωτηματική αντωνυμία на кого (τίνος) ή την ερωτηματική κτητική αντωνυμία чий, чия, чие, чии:
- На кого е книгата? Чия е книгата?
- Τίνος είναι το βιβλίο;
- Колата е на Ковачеви। - На кого е колата?
- Το αυτοκίνητο είναι των Κοβάτσεφ - Τίνος είναι το αυτοκίνητο;
Το а (δέ, όμως, αλλά) είναι αντιθετικός σύνδεσμος:
Пламен е студент, а Светла е ученичка. Ο Πλάμεν είναι φοιτητής και η Σβέλτα είναι μαθήτρια.
Леглото е до прозореца, а столът е до масата.
...
17 Ιουν 2009
ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΑ ΑΝΕΥ ΔΙΔΑΣΚΑΛΟΥ #1
ПЪРВИ УРОК - ΠΡΩΤΟ ΜΑΘΗΜΑ
Λεξιλόγιο
Добро утро! - Καλημέρα (το πρωί)
Добър ден! - Καλημέρα
Добър вечер! - Καλησπέρα
Лека нощ! - Καληνύχτα
Здравей! - Γεια σου
Здравейте! - Γεια σας
Добре дошли! - Καλώς ορίσατε
Довиждане! - Εις το επανιδείν
На добър час! - Ώρα καλή
Сбогом! - Αντίο
мъж - άντρας
жена - γυναίκα
момче - αγόρι
момиче - κορίτσι
над'ежда - ελπίδα
е - είναι
по - προς, σε, επί | πιο
проф'есия - επάγγελμα
инжен'ер - μηχανικός
уч'ител, уч'ителка - δάσκαλος, δασκάλα
учен'ик, учен'ичка - μαθητής, μαθλητρια
от - από
б'ълrарин, б'ългарка - Βούλγαρος, Βουλγάρα
нар'одност - εθνικότητα
студент - φοιτητής
грък, гъркиня - Έλληνας, Ελληνίδα
търг'овец - έμπορος
зан'ятие - επάγγελμα, απασχόληση
семейство - οικογένεια
на - σε, είς | του, της | στον, στην, στο
познавам - γνωρίζω
казвам, казвам се - λέω, λέγομαι
и - και
дъщеря - κόρη, θυγατέρα
син - γιος
баща - πατέρας
майка - μητέρα
сестра - αδερφή
брат - αδερφός
да - ναι
не - όχι, δεν
или - ή
р'азговор - συζήτηση, συνομιλία
шофьор [Σοφιόρ] - οδηγός, σοφέρ
живея [Ζιβέγια] - ζώ | μένω
----------------------------
Това е ЖИвко Ковачев
Това е Надежда Ковачева
Това е Пламен Ковачев
Τί είναι στο επάγγελμα ο Ζίφκο Κοβάτσεφ; - Ο Ζίφκο Κοβάτσεφ είναι μηχανικός
Каква е по професия Надежда Ковачева? - Надежда Ковачева е учителка.
Τί είναι στο επάγελμα η Ναντέζντα Κοβάτσεβα; - Η Ναντέζντα Κοβάτσεβα είναι δασκάλα
Какъв е Пламен Ковачев? - Пламен Ковачев е студент.
Τί είναι ο Πλάμεν Κοβάτσεφ; - Ο Πλάμεν Κοβάτσεφ είναι φοιτητής.
Каква е Светла Ковачева? - Светла Ковачева е ученичка.
Живко Ковачев е от България. Той е българин.
Ο Ζίφκο Κοβάτσεφ είναι από τη Βουλγαρία. (Αυτός) Είναι Βούλγαρος.
Надежда Ковачева е от България. Тя е българка.
Η Ναντέζντα Κοβάτσεβα είναι από τη Βουλγαρία. Είναι Βουλγάρα.
Пламен Ковачев е от България. Той е българин.
...
Светла Ковачева е от България. Тя е българка.
...
Какъв е по народност Живко Ковачев? - Той е българин.
Τί είναι στην εθνικότητα ο Ζίφκο Κοβάτσεφ; (Αυτός) Είναι Βούλγαρος.
Какъв е по народност Пламен Ковачев? - Той е българин.
...
Каква е по народност Надежда Ковачева? - Тя е българка.
...
Каква е по народност Светла Ковачева? - Тя е българка.
...
Този мъж е Живко Ковачев. Той е инженер.
Αυτός ο άντρας είναι ο Ζίφκο Κοβάτσεφ. Είναι μηχανικός.
Тази жена е Надежда Ковачева. Тя е учителка.
...
Това момче е Пламен Ковачев. той е студент.
...
Това момиче е Светла Ковачева. тя е ученичка.
...
Какъв е по народност този мъж? - Той е българин.
Τί είναι στην εθνικότητα αυτός ο άντρας; (Αυτός) Είναι Βούλγαρος.
Каква е по народност тази жена? - Tя е българка.
...
Какво е по народност това момче? - То е българин.
...
Какво е по народност това момиче? - То е българка.
...
Кой е този мъж? - Това е Живко Ковачев. Той е инженер.
Ποιος είναι αυτός ο άντρας; - Αυτός είναι ο Ζίφκο Κοβάτσεφ. Είναι μηχανικός.
Коя е тази жена? - Това е Надежда Ковачева. Тя е учителка.
...
Кое е това момиче? - Това е Светла Ковачева. Тя е ученичка.
...
Кое е това момче? - Това е Пламен Ковачев. Той е студент.
...
Кой е този мъж? - Това е Костас Николаидис.
Коя е тази жена? - Това е Елени Николаиду.
Кое е това момиче? Това е Рула Николаиду.
Костас Николаидис е от Гърция. Той е грък.
Ο Κώστας είναι από την Ελλάδα. Είναι Έλληνας.
Елени Николаиду е от Гърция. Тя е гъркиня.
...
Рула Николаиду е от Гърция. Тя е гъркиня.
...
Какъв е Костас Николаидис по народност? - Той е грък.
Каква е Елени Николаиду по народност? - Тя е гъркиня.
Каква е Елени Николаиду по народност? - Тя е гъркиня.
Какъв е Косгас Николаидис по професия? - Той е търговец.
Каква е Елени Николаиду по професия? - Тя е учителка.
Каква е Рула Николаиду по занятие? - Тя е ученичка.
Семейството на Живко Ковачев
Η οικογένεια του Ζίφκο Κοβάτσεφ
Вие познавате този мъж. - Γνωρίζετε αυτόν τον άντρα
Той се казва Живко Ковачев. - Αυτός λέγεται Ζίφκο Κοβάτσεφ
Той е българин по народност. - Αυτός είναι Βούλγαρος στην εθνικότητα
Живко Ковачев е от София. - Ο Ζίφκο Κοβάτσεφ είναι από τη Σόφια
По професия той е инженер. - Στο επάγγελμα αυτός είναι μηχανικός
Надежда Ковачева е жена на Живко Ковачев. - Η Ναντέζντα Κοβάτσεβα είναι γυναίκα του Ζίφκο Κοβάτσεφ
Тя е българка. - (Αυτή) Είναι Βουλγάρα
Ковачева е от София. - Η Κοβάτσεβα είναι από τη Σόφια
Тя е учителка по професия. - (Αυτή) Είναι δασκάλα στο επάγγελμα
Светла Ковачева е дъщеря на Живко и Надежда Ковачева. - Η Σβέτλα Κοβάτσεβα είναι κόρη του Ζίφκο και της Ναντέζντα Κοβάτσεφ
Пламен Ковачев е син на Живко и Надежда Ковачеви. - Ο Πλάμεν Κοβάτσεφ είναι γιος του Ζίφκο και της Ναντέζντα Κοβάτσεφ
Светла е ученичка, а Пламен е студент. - Η Σβέτλα είναι μαθήτρια, ενώ ο Πλάμεν είναι σπουδαστής
Живко Ковачев е баща на Светла и Пламен. - Ο Ζίφκο Κοβάτσεφ είναι πατέρας της Σβέτλα και του Πλάμεν
Надежда Ковачева е майка на Светла и Пламен. - Η Ναντέζντα Κοβάτσεβα είναι μητέρα της Σβέτλα και του Πλάμεν
Светла е сестра на Пламен. - Η Σβέτλα είναι αδερφή του Πλάμεν
Пламен е брат на Светла. - Ο Πλάμεν είναι αδερφός της Σβέτλας
Светла и Пламен са брат и сестра. - Η Σβέτλα και ο Πλάμεν είναι αδερφός και αδερφή (αδέρφια)
Живко Ковачев българин ли е? - Да, той е българин = Ο Ζίφκο Κοβάτσεφ είναι Βούλγαρος; - Ναι, (αυτός) είναι Βούλγαρος
Живко Ковачев инженер ли е? - Да, той е инженер. = Ο Ζίφκο Κοβάτσεφ είναι μηχανικός; Ναι, (αυτός) είναι μηχανικός
Живко Ковачев мъж ли е на Надежда Ковачева? - Да, той е мъж на Надежда Ковачева = Ο Ζίφκο Κοβάτσεφ είναι άντρας της Ναντέζντα Κοβάτσεβα; - Ναι, είναι άντρας ...
Живко Ковачев баща ли е на Светла и Пламен? Да, той е баща на Светла и Пламен = Ο Ζίφκο Κοβάτσεφ είναι μπαμπάς της Σβάτλα και του Πλάμεν; Ναι, είναι ...
Това ли е Светла Ковачева - Да, това е. = Αυτή είναι η Σβέτλα Κοβάτσεβα; - Ναι, αυτή είναι
Тя дъщеря ли е на Надежда Ковачева? - Да, дъщеря е. = Αυτή είναι κόρη της Ναντέζντα Κοβάτσεβα; - Ναι, είναι κόρη
Тя ли е дъщеря на Живко Ковачев? - Да, тя. = Αυτή είναι κόρη του Ζίφκο Κοβάτσεφ; - Ναι, αυτή είναι
Светла сестра ли е на Пламен? - Да, сестра е. = η Σβέτλα είναι αδερφή του Πλάμεν; Ναι, είναι αδερφή.
Светла ли е сестра на Пламен? - Да, Светла. = Η Σβέτλα είναι αδερφή του Πλάμεν; Ναι, η Σβέτλα.
Светла на Пламен ли е сестра? - Да, на Пламен. = Η Σβέτλα του Πλάμεν είναι αδερφή; Ναι, του Πλάμεν
Светла на Живко Ковачев ли е дъщеря? - Да, на Живко Ковачев. = Η Σβέτλα του Ζίφκο Κοβάτσεφ είναι κόρη; Ναι, του Ζίφκοφ
Пламен Ковачев от Гърция ли е? - Не е от Гърция. = Ο Πλάμεν Κοβάτσεφ από τη Ελλάδα είναι; - Δεν είναι από την Ελλάδα.
Пламен Ковачев инженер ли е? - Не е инженер. Студент е. = Ο Πλάμεν Κοβάτσεφ είναι μηχανικός; - Δεν είναι μηχανικός. Φοιτητής είναι.
Светла студентка ли е? - Не, не е студентка. - Η Σβάτλα είναι φοιτήτρια; - Όχι, δεν είναι φοιτήτρια
Живко Ковачев търговец ли е? - Не, не е търговец. Инженер е. - Ο Ζίφκο Κοβάτσεφ είναι έμπορας; Όχι, δεν είναι έμπορας. Μηχανικός είναι.
Пламен Ковачев не е ли търговец? - Не е. = Ο Πλάμεν Κοβάτσεφ δεν είναι έμπορας; - Δεν είναι.
Надежда Ковачева не е ли от Атина? - Не е от Атина. От София е. = Η Ναντέζντα Κοβάτσεβα δεν είναι από την Αθήνα; - Δεν είναι από την Αθήνα. Από τη Σόφια είναι.
Светла не е ли ученичка? - Ученичка е. = Η Σβέτλα δεν είναι μαθήτρια; Είναι μαθήτρια.
Елени Николаиду не е ли учителка? - Учителка е. = Η Ελένη Νικολαΐδου δεν είναι μαθήτρια; - Μαθήτρια είναι.
Светла ученичка ли е или студентка? - Тя е ученичка, не е студентка. = Η Σβέτλα μαθήτρια είναι ή σπουδάστρια; Είναι μαθήτρια, δεν είναι φοιτήτρια.
Пламен ученик ли е или студент? - Пламен не е ученик, а студент. = Ο Πλάμεν μαθητής είναι ή φοιτητής; Ο Πλάμεν δεν είναι μαθητής, αλλά φοιτητής.
Живко Ковачев търговец ли е или инженер? - Той не е търговец, а инженер. = ...
- Познавате ли този мъж? = Γνωρίζετε αυτό τον άντρα;
- Да. = Ναι
- Как се казва той? = Πως τον λένε;
- Той се казва Живко Ковачев. = (Αυτόν) Τον λένε Ζίφκο Κοβάτσεφ
- Познавате ли тази жена? = Γνωρίζετε αυτή τη γυναίκα;
- Да. = Ναι
- Как се казва тя? = Πως τη λένε;
- Тя се казва Надежда Ковачева. - (Αυτή) Τη λένε Ναντέζντα Κοβάτσεβα.
- Как се казва това момиче? = Πως το λένε αυτό το κορίτσι;
- То се казва Светла. = Το λένε Σβέτλα.
- Коя Светла? = Ποιά Σβέτλα;
- Светла Ковачева. = Σβέτλα Κοβάτσεβα.
- Как се казва това момче? = Πως το λένε αυτό το αγόρι;
- Пламен. = Πλάμεν
- Пламен ли? Кой Пламен? = Πλάμεν; Ποιός Πλάμεν;
- Пламен Кавачев. = Πλαμεν Κοβάτσεφ.
- Познавате ли този мъж? = Γνωρίζετε αυτόν τον άντρα;
- Да. = Ναι
- Как се казва той? = Πως τον λένε;
- Той се казва Костас Николаидис. = (Αυτόν) Τον λένε Κώστα Νικολαΐδη.
- От къде е той? = Από που είναι (αυτός)
- От Атина. = Από την Αθήνα
- Той не е ли българин? = Αυτός δεν είναι Βούλγαρος;
- Не е. Грък е. = Δεν είναι. Έλληνας είναι.
- Инженер ли е? = Μηχανικός είναι;
- Не, не е инженер. Търговец е. = Όχι, δεν είναι μηχανικός. Έμπορος είναι.
- А тази жена коя е? = Όμως αυτή η γυναίκα ποιά είναι;
- Това е Елени Николаиду. = Αυτή είναι η Ελένη Νικολαΐδου.
- И тя ли е от Атина? - Και αυτή είναι από την Αθήνα;
- Да. Тя е жена на Костас Николайдис. = Ναι. Αυτή είναι γυναίκα του Κώστα Νικολαΐδη.
- А това момиче дъщеря ли е на Костас Николаидис ? = Όμως αυτό το κορίτσι είναι κόρη του Κώστα Νικολαΐδη;
- Да, дъщеря е. = Ναι, είναι κόρη (του)
---------------------------
Γραμματική
1. Τα κύρια ονόματα στη Βουγαρικη γλώσσα συνήθως δεν παίρνουν άρθρο
Живко Ковачев е инженер = Ο Ζίφκο Koβάτσεφ είναι μηχανικός
Той е от София = Αυτός είναι από τη Σόφια
2. Η ερωτηματική αντωνυμία кои (ποιός ) σε σχέση με τα γένη και τον αριθμό εχει τους παρακάτω τύπους:
кой мъж - ποιος άντρας
кой град - ποια πόλη
коя майка - ποια μητέρα
коя жена - ποια γυναίκα
кое момче - ποιο αγόρι
кое момиче - ποιο κορίτσι
Με την αντωνυμία кой ρωτάμε για το υποκείμενο της πρότασης:
Живко Ковачев е инженер. - Кой е инженер? (Ο Ζίφκο Κοβάτσεφ είναι μηχανικός. - Ποιος είναι μηχανικός;)
Β кой град жив'еете? (Σε ποια πόλη μένετε;)
3. Η δεικτική αντωνυμία този επίσης έχει τύπους για τα 3 γένη και τους δύο αριθμούς
този мъж - αυτός ο άντρας
този инженер - αυτός ο μηχανικός
този град - αυτή η πόλη
тази жена - αυτή η γυναίκα
тази учителка - αυτή η δασκάλα
тази студентка - αυτή η φοιτήτρια
това момче - αυτό το αγόρι
това момиче - αυτό το κορίστι
тези мъже - αυτοί οι άντρες
тези жени - αυτές οι γυναίκες
тези момчета - αυτά τα αγόρια
Στη βουλγαρική γλώσσα τα ουσιαστικά μετά από δεικτική αντωνυμία δεν παίρνουν άρθρο:
тази жена е майка на Рула. - Αυτή η γυναίκα είναι μητέρα της Ρούλας
това момче е студент. - Αυτό το αγόρι είναι φοιτητής
4. Η ερωτηματική αντωνυμία какъв (=τί λογής) αλλάζει κατά γένος και αριθμό:
Με την αντωνυμία αυτή ρωτάμε για να προσδιορίσουμε:
α: την ιδιότητα: Какъв е Пламен? - Той е добър.
β: την εθνικότητα: Какъв е Пламен? - Той е българин.
Каква е Рула? - Тя е гъркиня.
γ: επαγγελματική απασχόληση: Какъв е Ковачев? - Ковачев е инженер.
δ: άλλες μόνιμες ή χαρακτηριστικές ασχολίες, δραστηριότητες, καταστάσεις:
Какъв е Пламен? - Той е студент. Той е спорт'ист. (αθλητής)
Каква е Рула? - Рула е ученичка.
5. Το ερωτηματικό μόριο ли μπορεί να τεθεί ύστερα από κάθε λέξη της πρότασης, για την οποία ρωτάμε:
Тази жена ли е майка на Рула? - Да, тази жена.
Тази жена майка ли е на Рула? - Да, майка е.
Тази жена на Рула ли е майка? - Да, на Рула.
Тази ли жена е майка на Рула? - Да, тази.
Тази жена не е ли майка на Рула? - Не е.
6. Την κτήση στη βουλγαρική γλώσσα την εκφράζουμε συνήθως με την πρόθεση на:
Светла е сестра на Пламен. - Η Σβέτλα είναι αδερφή του Πλάμεν.
Рула е дъщеря на Костас Николаидис. - Η Ρούλα είναι κόρη του Κ. Νικολαΐδη.
7. Οι αρνητικές προτάσεις σχηματίζονται με το αρνητικό μόριο не, που τίθεται μπροστά από τη λέξη, την οποία αρνούμαστε:
Живко Ковачев не е шофьор. - Ο Ζίφκο Κοβάτσεφ δεν είναι οδηγός.
Той не е от Пловдив. - Αυτός δεν είναι από το Πλόβντιφ.
Пламен не обича да стои без работа. - Δεν του αρέσει του Πλάμεν να κάθεται χωρίς δουλειά.
8. Με το βεβαιωτικό μόριο да (ναι) επιβεβαιώνουμε τη λέξη, για την οποία γίνεται η ερώτηση:
Кр'уша ли е това? - Да, круша е. - Αχλάδι είναι αυτό; Ναι, αχλάδι είναι.
Позавате ли тази жена? - Да, познавам тази жена. - Γνωρίζετε αυτή τη γυναίκα; Ναι, γνωρίζω αυτή τη γυναίκα.
9. Στη βουλγαρική γλώσσα υπάρχει ένα βοηθητικό ρήμα. Το τρίτο πρόσωπο του ενικού έχει τύπο е (είναι), που είναι συνήθως άτονο. Η πρόταση δεν μπορεί να αρχίζει με το е.
Той е инженер. Не е лекар. - Αυτός είναι μηχανικός. Δεν είναι γιατρός.
Δεν μπορεί να γίνει: Е инженер - Είναι μηχανικός
....
Λεξιλόγιο
Добро утро! - Καλημέρα (το πρωί)
Добър ден! - Καλημέρα
Добър вечер! - Καλησπέρα
Лека нощ! - Καληνύχτα
Здравей! - Γεια σου
Здравейте! - Γεια σας
Добре дошли! - Καλώς ορίσατε
Довиждане! - Εις το επανιδείν
На добър час! - Ώρα καλή
Сбогом! - Αντίο
мъж - άντρας
жена - γυναίκα
момче - αγόρι
момиче - κορίτσι
над'ежда - ελπίδα
е - είναι
по - προς, σε, επί | πιο
проф'есия - επάγγελμα
инжен'ер - μηχανικός
уч'ител, уч'ителка - δάσκαλος, δασκάλα
учен'ик, учен'ичка - μαθητής, μαθλητρια
от - από
б'ълrарин, б'ългарка - Βούλγαρος, Βουλγάρα
нар'одност - εθνικότητα
студент - φοιτητής
грък, гъркиня - Έλληνας, Ελληνίδα
търг'овец - έμπορος
зан'ятие - επάγγελμα, απασχόληση
семейство - οικογένεια
на - σε, είς | του, της | στον, στην, στο
познавам - γνωρίζω
казвам, казвам се - λέω, λέγομαι
и - και
дъщеря - κόρη, θυγατέρα
син - γιος
баща - πατέρας
майка - μητέρα
сестра - αδερφή
брат - αδερφός
да - ναι
не - όχι, δεν
или - ή
р'азговор - συζήτηση, συνομιλία
шофьор [Σοφιόρ] - οδηγός, σοφέρ
живея [Ζιβέγια] - ζώ | μένω
----------------------------
Това е ЖИвко Ковачев
Това е Надежда Ковачева
Това е Пламен Ковачев
Това е Светла Ковачева
Αυτός είναι ο Ζίφκο Κοβάτσεφ
Αυτή είναι η Ναντέζντα Κοβάτσεβα
...
Какъв е по професия Живко Ковачев? - Живко Ковачев е инженерΑυτή είναι η Ναντέζντα Κοβάτσεβα
...
Τί είναι στο επάγγελμα ο Ζίφκο Κοβάτσεφ; - Ο Ζίφκο Κοβάτσεφ είναι μηχανικός
Каква е по професия Надежда Ковачева? - Надежда Ковачева е учителка.
Τί είναι στο επάγελμα η Ναντέζντα Κοβάτσεβα; - Η Ναντέζντα Κοβάτσεβα είναι δασκάλα
Какъв е Пламен Ковачев? - Пламен Ковачев е студент.
Τί είναι ο Πλάμεν Κοβάτσεφ; - Ο Πλάμεν Κοβάτσεφ είναι φοιτητής.
Каква е Светла Ковачева? - Светла Ковачева е ученичка.
Живко Ковачев е от България. Той е българин.
Ο Ζίφκο Κοβάτσεφ είναι από τη Βουλγαρία. (Αυτός) Είναι Βούλγαρος.
Надежда Ковачева е от България. Тя е българка.
Η Ναντέζντα Κοβάτσεβα είναι από τη Βουλγαρία. Είναι Βουλγάρα.
Пламен Ковачев е от България. Той е българин.
...
Светла Ковачева е от България. Тя е българка.
...
Какъв е по народност Живко Ковачев? - Той е българин.
Τί είναι στην εθνικότητα ο Ζίφκο Κοβάτσεφ; (Αυτός) Είναι Βούλγαρος.
Какъв е по народност Пламен Ковачев? - Той е българин.
...
Каква е по народност Надежда Ковачева? - Тя е българка.
...
Каква е по народност Светла Ковачева? - Тя е българка.
...
Този мъж е Живко Ковачев. Той е инженер.
Αυτός ο άντρας είναι ο Ζίφκο Κοβάτσεφ. Είναι μηχανικός.
Тази жена е Надежда Ковачева. Тя е учителка.
...
Това момче е Пламен Ковачев. той е студент.
...
Това момиче е Светла Ковачева. тя е ученичка.
...
Какъв е по народност този мъж? - Той е българин.
Τί είναι στην εθνικότητα αυτός ο άντρας; (Αυτός) Είναι Βούλγαρος.
Каква е по народност тази жена? - Tя е българка.
...
Какво е по народност това момче? - То е българин.
...
Какво е по народност това момиче? - То е българка.
...
Кой е този мъж? - Това е Живко Ковачев. Той е инженер.
Ποιος είναι αυτός ο άντρας; - Αυτός είναι ο Ζίφκο Κοβάτσεφ. Είναι μηχανικός.
Коя е тази жена? - Това е Надежда Ковачева. Тя е учителка.
...
Кое е това момиче? - Това е Светла Ковачева. Тя е ученичка.
...
Кое е това момче? - Това е Пламен Ковачев. Той е студент.
...
Кой е този мъж? - Това е Костас Николаидис.
Коя е тази жена? - Това е Елени Николаиду.
Кое е това момиче? Това е Рула Николаиду.
Костас Николаидис е от Гърция. Той е грък.
Ο Κώστας είναι από την Ελλάδα. Είναι Έλληνας.
Елени Николаиду е от Гърция. Тя е гъркиня.
...
Рула Николаиду е от Гърция. Тя е гъркиня.
...
Какъв е Костас Николаидис по народност? - Той е грък.
Каква е Елени Николаиду по народност? - Тя е гъркиня.
Каква е Елени Николаиду по народност? - Тя е гъркиня.
Какъв е Косгас Николаидис по професия? - Той е търговец.
Каква е Елени Николаиду по професия? - Тя е учителка.
Каква е Рула Николаиду по занятие? - Тя е ученичка.
Семейството на Живко Ковачев
Η οικογένεια του Ζίφκο Κοβάτσεφ
Вие познавате този мъж. - Γνωρίζετε αυτόν τον άντρα
Той се казва Живко Ковачев. - Αυτός λέγεται Ζίφκο Κοβάτσεφ
Той е българин по народност. - Αυτός είναι Βούλγαρος στην εθνικότητα
Живко Ковачев е от София. - Ο Ζίφκο Κοβάτσεφ είναι από τη Σόφια
По професия той е инженер. - Στο επάγγελμα αυτός είναι μηχανικός
Надежда Ковачева е жена на Живко Ковачев. - Η Ναντέζντα Κοβάτσεβα είναι γυναίκα του Ζίφκο Κοβάτσεφ
Тя е българка. - (Αυτή) Είναι Βουλγάρα
Ковачева е от София. - Η Κοβάτσεβα είναι από τη Σόφια
Тя е учителка по професия. - (Αυτή) Είναι δασκάλα στο επάγγελμα
Светла Ковачева е дъщеря на Живко и Надежда Ковачева. - Η Σβέτλα Κοβάτσεβα είναι κόρη του Ζίφκο και της Ναντέζντα Κοβάτσεφ
Пламен Ковачев е син на Живко и Надежда Ковачеви. - Ο Πλάμεν Κοβάτσεφ είναι γιος του Ζίφκο και της Ναντέζντα Κοβάτσεφ
Светла е ученичка, а Пламен е студент. - Η Σβέτλα είναι μαθήτρια, ενώ ο Πλάμεν είναι σπουδαστής
Живко Ковачев е баща на Светла и Пламен. - Ο Ζίφκο Κοβάτσεφ είναι πατέρας της Σβέτλα και του Πλάμεν
Надежда Ковачева е майка на Светла и Пламен. - Η Ναντέζντα Κοβάτσεβα είναι μητέρα της Σβέτλα και του Πλάμεν
Светла е сестра на Пламен. - Η Σβέτλα είναι αδερφή του Πλάμεν
Пламен е брат на Светла. - Ο Πλάμεν είναι αδερφός της Σβέτλας
Светла и Пламен са брат и сестра. - Η Σβέτλα και ο Πλάμεν είναι αδερφός και αδερφή (αδέρφια)
Живко Ковачев българин ли е? - Да, той е българин = Ο Ζίφκο Κοβάτσεφ είναι Βούλγαρος; - Ναι, (αυτός) είναι Βούλγαρος
Живко Ковачев инженер ли е? - Да, той е инженер. = Ο Ζίφκο Κοβάτσεφ είναι μηχανικός; Ναι, (αυτός) είναι μηχανικός
Живко Ковачев мъж ли е на Надежда Ковачева? - Да, той е мъж на Надежда Ковачева = Ο Ζίφκο Κοβάτσεφ είναι άντρας της Ναντέζντα Κοβάτσεβα; - Ναι, είναι άντρας ...
Живко Ковачев баща ли е на Светла и Пламен? Да, той е баща на Светла и Пламен = Ο Ζίφκο Κοβάτσεφ είναι μπαμπάς της Σβάτλα και του Πλάμεν; Ναι, είναι ...
Това ли е Светла Ковачева - Да, това е. = Αυτή είναι η Σβέτλα Κοβάτσεβα; - Ναι, αυτή είναι
Тя дъщеря ли е на Надежда Ковачева? - Да, дъщеря е. = Αυτή είναι κόρη της Ναντέζντα Κοβάτσεβα; - Ναι, είναι κόρη
Тя ли е дъщеря на Живко Ковачев? - Да, тя. = Αυτή είναι κόρη του Ζίφκο Κοβάτσεφ; - Ναι, αυτή είναι
Светла сестра ли е на Пламен? - Да, сестра е. = η Σβέτλα είναι αδερφή του Πλάμεν; Ναι, είναι αδερφή.
Светла ли е сестра на Пламен? - Да, Светла. = Η Σβέτλα είναι αδερφή του Πλάμεν; Ναι, η Σβέτλα.
Светла на Пламен ли е сестра? - Да, на Пламен. = Η Σβέτλα του Πλάμεν είναι αδερφή; Ναι, του Πλάμεν
Светла на Живко Ковачев ли е дъщеря? - Да, на Живко Ковачев. = Η Σβέτλα του Ζίφκο Κοβάτσεφ είναι κόρη; Ναι, του Ζίφκοφ
Пламен Ковачев от Гърция ли е? - Не е от Гърция. = Ο Πλάμεν Κοβάτσεφ από τη Ελλάδα είναι; - Δεν είναι από την Ελλάδα.
Пламен Ковачев инженер ли е? - Не е инженер. Студент е. = Ο Πλάμεν Κοβάτσεφ είναι μηχανικός; - Δεν είναι μηχανικός. Φοιτητής είναι.
Светла студентка ли е? - Не, не е студентка. - Η Σβάτλα είναι φοιτήτρια; - Όχι, δεν είναι φοιτήτρια
Живко Ковачев търговец ли е? - Не, не е търговец. Инженер е. - Ο Ζίφκο Κοβάτσεφ είναι έμπορας; Όχι, δεν είναι έμπορας. Μηχανικός είναι.
Пламен Ковачев не е ли търговец? - Не е. = Ο Πλάμεν Κοβάτσεφ δεν είναι έμπορας; - Δεν είναι.
Надежда Ковачева не е ли от Атина? - Не е от Атина. От София е. = Η Ναντέζντα Κοβάτσεβα δεν είναι από την Αθήνα; - Δεν είναι από την Αθήνα. Από τη Σόφια είναι.
Светла не е ли ученичка? - Ученичка е. = Η Σβέτλα δεν είναι μαθήτρια; Είναι μαθήτρια.
Елени Николаиду не е ли учителка? - Учителка е. = Η Ελένη Νικολαΐδου δεν είναι μαθήτρια; - Μαθήτρια είναι.
Светла ученичка ли е или студентка? - Тя е ученичка, не е студентка. = Η Σβέτλα μαθήτρια είναι ή σπουδάστρια; Είναι μαθήτρια, δεν είναι φοιτήτρια.
Пламен ученик ли е или студент? - Пламен не е ученик, а студент. = Ο Πλάμεν μαθητής είναι ή φοιτητής; Ο Πλάμεν δεν είναι μαθητής, αλλά φοιτητής.
Живко Ковачев търговец ли е или инженер? - Той не е търговец, а инженер. = ...
- Познавате ли този мъж? = Γνωρίζετε αυτό τον άντρα;
- Да. = Ναι
- Как се казва той? = Πως τον λένε;
- Той се казва Живко Ковачев. = (Αυτόν) Τον λένε Ζίφκο Κοβάτσεφ
- Познавате ли тази жена? = Γνωρίζετε αυτή τη γυναίκα;
- Да. = Ναι
- Как се казва тя? = Πως τη λένε;
- Тя се казва Надежда Ковачева. - (Αυτή) Τη λένε Ναντέζντα Κοβάτσεβα.
- Как се казва това момиче? = Πως το λένε αυτό το κορίτσι;
- То се казва Светла. = Το λένε Σβέτλα.
- Коя Светла? = Ποιά Σβέτλα;
- Светла Ковачева. = Σβέτλα Κοβάτσεβα.
- Как се казва това момче? = Πως το λένε αυτό το αγόρι;
- Пламен. = Πλάμεν
- Пламен ли? Кой Пламен? = Πλάμεν; Ποιός Πλάμεν;
- Пламен Кавачев. = Πλαμεν Κοβάτσεφ.
- Познавате ли този мъж? = Γνωρίζετε αυτόν τον άντρα;
- Да. = Ναι
- Как се казва той? = Πως τον λένε;
- Той се казва Костас Николаидис. = (Αυτόν) Τον λένε Κώστα Νικολαΐδη.
- От къде е той? = Από που είναι (αυτός)
- От Атина. = Από την Αθήνα
- Той не е ли българин? = Αυτός δεν είναι Βούλγαρος;
- Не е. Грък е. = Δεν είναι. Έλληνας είναι.
- Инженер ли е? = Μηχανικός είναι;
- Не, не е инженер. Търговец е. = Όχι, δεν είναι μηχανικός. Έμπορος είναι.
- А тази жена коя е? = Όμως αυτή η γυναίκα ποιά είναι;
- Това е Елени Николаиду. = Αυτή είναι η Ελένη Νικολαΐδου.
- И тя ли е от Атина? - Και αυτή είναι από την Αθήνα;
- Да. Тя е жена на Костас Николайдис. = Ναι. Αυτή είναι γυναίκα του Κώστα Νικολαΐδη.
- А това момиче дъщеря ли е на Костас Николаидис ? = Όμως αυτό το κορίτσι είναι κόρη του Κώστα Νικολαΐδη;
- Да, дъщеря е. = Ναι, είναι κόρη (του)
---------------------------
Γραμματική
1. Τα κύρια ονόματα στη Βουγαρικη γλώσσα συνήθως δεν παίρνουν άρθρο
Живко Ковачев е инженер = Ο Ζίφκο Koβάτσεφ είναι μηχανικός
Той е от София = Αυτός είναι από τη Σόφια
2. Η ερωτηματική αντωνυμία кои (ποιός ) σε σχέση με τα γένη και τον αριθμό εχει τους παρακάτω τύπους:
| αρς. γένος | θηλ. γένος | ουδέτ. γένος | πληθ. αρ. και για τα 3 γένη |
| кой ποιος | коя ποια | кое ποιο | кои ποιοι, ποιες, ποια |
кой мъж - ποιος άντρας
кой град - ποια πόλη
коя майка - ποια μητέρα
коя жена - ποια γυναίκα
кое момче - ποιο αγόρι
кое момиче - ποιο κορίτσι
Με την αντωνυμία кой ρωτάμε για το υποκείμενο της πρότασης:
Живко Ковачев е инженер. - Кой е инженер? (Ο Ζίφκο Κοβάτσεφ είναι μηχανικός. - Ποιος είναι μηχανικός;)
Β кой град жив'еете? (Σε ποια πόλη μένετε;)
3. Η δεικτική αντωνυμία този επίσης έχει τύπους για τα 3 γένη και τους δύο αριθμούς
| αρσ. γένος | θηλ. γένος | ουδ. γένος | πληθυντικός και για τα 3 γένη |
| този αυτός | тази αυτή | това αυτό | тези αυτοί, -ές, -ά |
този мъж - αυτός ο άντρας
този инженер - αυτός ο μηχανικός
този град - αυτή η πόλη
тази жена - αυτή η γυναίκα
тази учителка - αυτή η δασκάλα
тази студентка - αυτή η φοιτήτρια
това момче - αυτό το αγόρι
това момиче - αυτό το κορίστι
тези мъже - αυτοί οι άντρες
тези жени - αυτές οι γυναίκες
тези момчета - αυτά τα αγόρια
Στη βουλγαρική γλώσσα τα ουσιαστικά μετά από δεικτική αντωνυμία δεν παίρνουν άρθρο:
тази жена е майка на Рула. - Αυτή η γυναίκα είναι μητέρα της Ρούλας
това момче е студент. - Αυτό το αγόρι είναι φοιτητής
4. Η ερωτηματική αντωνυμία какъв (=τί λογής) αλλάζει κατά γένος και αριθμό:
| αρσ. γένος | θηλ. γένος | ουδ. γένος | πληθυντικός και για τα 3 γένη |
| какъв | каква | какво | какви |
Με την αντωνυμία αυτή ρωτάμε για να προσδιορίσουμε:
α: την ιδιότητα: Какъв е Пламен? - Той е добър.
β: την εθνικότητα: Какъв е Пламен? - Той е българин.
Каква е Рула? - Тя е гъркиня.
γ: επαγγελματική απασχόληση: Какъв е Ковачев? - Ковачев е инженер.
δ: άλλες μόνιμες ή χαρακτηριστικές ασχολίες, δραστηριότητες, καταστάσεις:
Какъв е Пламен? - Той е студент. Той е спорт'ист. (αθλητής)
Каква е Рула? - Рула е ученичка.
5. Το ερωτηματικό μόριο ли μπορεί να τεθεί ύστερα από κάθε λέξη της πρότασης, για την οποία ρωτάμε:
Тази жена ли е майка на Рула? - Да, тази жена.
Тази жена майка ли е на Рула? - Да, майка е.
Тази жена на Рула ли е майка? - Да, на Рула.
Тази ли жена е майка на Рула? - Да, тази.
Тази жена не е ли майка на Рула? - Не е.
6. Την κτήση στη βουλγαρική γλώσσα την εκφράζουμε συνήθως με την πρόθεση на:
Светла е сестра на Пламен. - Η Σβέτλα είναι αδερφή του Πλάμεν.
Рула е дъщеря на Костас Николаидис. - Η Ρούλα είναι κόρη του Κ. Νικολαΐδη.
7. Οι αρνητικές προτάσεις σχηματίζονται με το αρνητικό μόριο не, που τίθεται μπροστά από τη λέξη, την οποία αρνούμαστε:
Живко Ковачев не е шофьор. - Ο Ζίφκο Κοβάτσεφ δεν είναι οδηγός.
Той не е от Пловдив. - Αυτός δεν είναι από το Πλόβντιφ.
Пламен не обича да стои без работа. - Δεν του αρέσει του Πλάμεν να κάθεται χωρίς δουλειά.
8. Με το βεβαιωτικό μόριο да (ναι) επιβεβαιώνουμε τη λέξη, για την οποία γίνεται η ερώτηση:
Кр'уша ли е това? - Да, круша е. - Αχλάδι είναι αυτό; Ναι, αχλάδι είναι.
Позавате ли тази жена? - Да, познавам тази жена. - Γνωρίζετε αυτή τη γυναίκα; Ναι, γνωρίζω αυτή τη γυναίκα.
9. Στη βουλγαρική γλώσσα υπάρχει ένα βοηθητικό ρήμα. Το τρίτο πρόσωπο του ενικού έχει τύπο е (είναι), που είναι συνήθως άτονο. Η πρόταση δεν μπορεί να αρχίζει με το е.
Той е инженер. Не е лекар. - Αυτός είναι μηχανικός. Δεν είναι γιατρός.
Δεν μπορεί να γίνει: Е инженер - Είναι μηχανικός
....
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)